Voorverpakt brood, dat je vooral terugvindt in de supermarkt, is een populaire en gemakkelijke keuze voor veel consumenten. En de keuze is reuze! Het lezen van het etiket op de broodverpakking geeft je veel informatie, zodat je weet wat je eet. Maar hoe lees je nou zo’n etiket? En hoe kies je gezond brood? Een aantal tips!  

1: De productnaam op het broodetiket 

Wat staat er op de verpakking? De eerste informatie die je ziet bij voorverpakt brood is de productnaam, oftewel de officiële benaming van het brood. Denk aan termen zoals heel volkoren tarwebrood, half wit tarwerozijnenbrood, of middengroot bruin speltdesembrood. 

Wat kun je eruit afleiden? Deze broodnaam bevat belangrijke aanwijzingen over: 

• Hoeveelheid: heel, half of middengroot 

• Kleur en type meel: wit (bloem), bruin (meel) of volkoren (volkorenmeel) 

• Graansoort: bijvoorbeeld tarwe of spelt 

• Rijsmiddel: zoals desem 

• Extra ingrediënten: noten, zaden of gedroogde vruchten 

Let op bij fantasienamen  Sommige broden hebben een aantrekkelijke fantasienaam, zoals Molenbrood of Boerenkracht. Deze namen klinken lekker, maar zeggen weinig over de ingrediënten of het type brood. Wettelijk moet dan ook altijd de officiële benaming zoals half bruin tarwebrood op het etiket of de schapkaart vermeld worden. Alleen dan weet je echt wat je koopt. 

Wil je meer weten over de wetgeving rondom broodnamen en etiketten? Bekijk de officiële richtlijnen hier:  https://www.brood.net/broodsoorten/wetgeving/  

2: De ingrediëntenlijst  

Wat staat er op het etiket? De ingrediëntenlijst van brood geeft een gedetaileerd overzicht van alle gebruikte ingrediënten – van de grootste hoeveelheid naar de kleinste. Denk aan: 

• Meel of bloem 

• Water 

Zout 

• Gist of desem 

• Hulpstoffen zoals emulgatoren of meelverbetermiddelen 

Allergenen zoals TARWE worden duidelijk vermeld, bijvoorbeeld in hoofdletters of vetgedrukt. Dat helpt mensen met een voedselallergie om snel te zien wat ze wel of niet kunnen eten. 

Wat betekenen E-nummers op broodetiketten?  Sommige ingrediënten worden aangeduid met een E-nummer. Dit geeft aan dat de stof is goedgekeurd op basis van veiligheid en effectiviteit. Voorbeelden zijn: 

• E300 (ascorbinezuur = vitamine C, een meelverbetermiddel) 

• E322 (emulgator) 

De functie van de stof wordt meestal vermeld naast het nummer, zoals: “emulgator E322”. Zo weet je waarvoor het gebruikt wordt, ook al klinkt het misschien wat technisch. 

Let op bij volkorenbrood! Een brood mag alleen ‘volkorenbrood’ heten als 100% van het meel volkorenmeel is. Toch zie je in de ingrediëntenlijst soms percentages zoals volkorentarwemeel (60%). Dat betekent dat 60% van het totale brood uit volkorenmeel bestaat — de rest kan uit andere ingrediënten bestaan zoals water, zout, gist of zaden. 

Meer over wetgevinf rondrom volkorenbrood lees je hier: https://www.brood.net/faq/etikettering-wetgeving/volkorenbrood-waarom-staat-er-in-de-ingredientenlijst-dan-niet-100-volkorenmeel/  

3: De voedingswaarde  

Wat zie je op het etiket? De voedingswaarde van brood wordt meestal weergegeven in een tabel (per 100 gram) of als losse opsomming. Je vindt hier essentiële informatie over: 

• Energie: in kilojoules (kJ) en kilocalorieën (kcal) 

• Vet & verzadigd vet 

• Koolhydraten & suikers 

• Eiwit 

• Zout 

• Vezels – vaak vrijwillig vermeld, maar zeker de moeite waard om op te letten 

Wat kun je hiermee? Deze gegevens helpen je om een bewuste broodkeuze te maken. Bijvoorbeeld: 

• Minder suiker = beter voor je energiehuishouding 

• Meer vezels = gunstig voor je spijsvertering en langdurige verzadiging 

Voorbeeld: 

• Wit tarwebrood bevat ongeveer 2,5 g vezels per 100 g 

• Volkoren tarwebrood levert maar liefst 6,6 g vezels per 100 g 

Een groot verschil dus! Vezels zijn onmisbaar voor je gezondheid en kunnen helpen bij een gezond gewicht, stabiele bloedsuiker en een goede darmwerking. 

Let op vezels, niet alleen calorieën  Veel consumenten kijken vooral naar calorieën en suikers, maar vezels zijn minstens zo belangrijk. Een vezelrijk brood is vaak een gezondere keuze — al klinkt ‘wit’ soms frisser, het bevat meestal veel minder vezels dan volkoren varianten. 

Wil je meer weten over vezels en waarom ze belangrijk zijn? Check: https://www.brood.net/gezondheid/voedingsstoffen/voedingsvezel/  

4: Claims  

Wat zie je op het etiket? Sommige broodsoorten bevatten een voedingsclaim, zoals: 

• “Vezelrijk” (minimaal 6 gram vezels per 100 g) 

• “Bron van eiwit” (minimaal 12% van de energie uit eiwit) Soms zie je ook een visuele weergave, zoals een vezelmeter met graanhalmen — handig, maar let op de definities. 

Deze claims zijn wettelijk geregeld en bieden betrouwbare informatie over de voedingswaarde van brood. Ze helpen je kiezen voor een brood dat aansluit bij jouw voedingsbehoeften: vezelrijk voor een gezonde darmwerking, eiwitrijk voor spierherstel, enzovoorts. 

Let op misleidende marketinguitingen Naast officiële voedingsclaims zie je ook algemene kwaliteitsclaims op broodverpakkingen, zoals: 

• “Ambachtelijk recept” 

• “Met Nederlands graan” 

• “Extra lang lekker” 

Klinkt aantrekkelijk, maar deze termen zijn niet wettelijk beschermd en geven geen garantie over de voedingswaarde. Ze zijn bedoeld om je te verleiden, niet om je te informeren. 

Wil je dus gezond brood kiezen? Baseer je keuze vooral op de ingrediëntenlijst, voedingswaardetabel, en echte voedingsclaims. 

5: Logo’s en keurmerken  

Wat zie je op broodverpakkingen of schapkaartjes? Steeds vaker duiken er keurmerken en logo’s op, zoals: 

• Biologisch – het groene blaadje: geproduceerd volgens EU-richtlijnen voor biologische landbouw 

• Vegan – V-label: vrij van dierlijke ingrediënten 

• Glutenvrij – doorgestreepte aar: geschikt voor mensen met glutenintolerantie 

• Nutri-Score – beoordelingssysteem van A t/m E: beoordeelt producten op voedingswaarde 

Wat moet je weten? 

• Keurmerken zoals het EU-biologisch label of het Vegan V-label worden gecontroleerd door onafhankelijke instanties. 

• Nutri-Score kan soms verwarrend zijn. Bijvoorbeeld: volkoren krentenbrood krijgt een Nutri-Score C, terwijl het wél in de Schijf van Vijf staat volgens het Voedingscentrum. 

Let op bij je keuze! Een brood zonder keurmerk kan alsnog: 

• Duurzaam geproduceerd zijn 

• Vrij zijn van dierlijke ingrediënten 

Heb je twijfels? Vraag gerust de bakker of winkelmedewerker om toelichting. Niet elk brood draagt een logo, maar wél elk brood heeft een verhaal. 

6: Bewaar- en bereidingsadvies 

Wat staat er op de verpakking van afbakbrood? Bijna elk afbakbroodje bevat: 

• Bewaaradvies – bijvoorbeeld “droog en koel bewaren” 

• Bereidingsadvies – zoals “10 min. afbakken op 180 °C in een voorverwarmde oven” 

Waarom is dit belangrijk? Het volgen van deze adviezen zorgt voor: 

• Behoud van smaak en textuur, zoals bedoeld door de bakker 

• Voorkomen van voedselverspilling 

• Veilige bereiding: geen ondergaring, geen hygiëne-risico’s 

• Langere houdbaarheid: mits juist bewaard 

7: Overige informatie  

Wat zie je op broodverpakkingen? Naast claims, keurmerken en bereidingsadviezen bevat het etiket vaak ook: 

• Houdbaarheidsdatum – bijvoorbeeld “ten minste houdbaar tot…” 

• Prijsinformatie – inclusief stuksprijs of prijs per kilo 

• Partijcode – voor traceerbaarheid bij bijvoorbeeld terugroepacties 

• Naam & adres producent – vaak de bakkerij of het merk 

• Nettohoeveelheid – zoals “400 gram” of “6 stuks” 

Waarom is deze info belangrijk? 

• Zo weet je hoe lang het brood houdbaar is — en kun je verspilling voorkomen door te kijken, ruiken, proeven na de THT-datum 

• Je ziet hoeveel stuks je krijgt (handig bij krentenbollen, pistoletjes of afbakbroodjes) 

Het etiket van voorverpakt brood biedt veel meer informatie dan je misschien in eerste instantie denkt. Door aandacht te besteden aan de productnaam, ingrediëntenlijst, voedingswaarde, en andere informatie kun je bewust kiezen wat je eet.  

En bij de ambachtelijke bakker? Dan bevat brood vaak geen etiket. Wettelijk gezien hoeft dat niet. De bakker en winkelmedewerker weten natuurlijk wel wat ze verkopen. Dus wil je weten of er een bepaald allergeen in het brood zit, of het vegan is of hoe je het moet afbakken? Vraag het dan gerust bij de bakker of winkelmedewerker!