Brood in gezonde voedingspatronen

Een gezonde leefstijl omvat goede voeding en voldoende beweging. In Nederland dient de Schijf van Vijf als richtlijn voor een gezond en duurzaam voedingspatroon. De voedingsmiddelen in de Schijf van Vijf dragen bij aan gezondheidswinst én voorzien in de dagelijkse energie- en voedingsstoffenbehoefte. Bruin- en volkorenbrood behoren tot de basisvoedingsmiddelen van de Schijf van Vijf en bieden zelfs gezondheidsvoordelen. Andere broodsoorten, zoals witbrood, croissant of suikerbrood kunnen beter met mate gegeten worden, bijvoorbeeld als dagkeuze of weekkeuze.

De Schijf van Vijf is een voorbeeld van een gezond voedingspatroon. Maar er bestaan ook andere voedingspatronen die bewezen gezond zijn of steeds vaker worden toegepast, zoals het Mediterrane of het veganistisch voedingspatroon. We zoomen in op een paar voedingspatronen en de rol van brood.

• Het Mediterrane voedingspatroon

Het Mediterrane voedingspatroon is gebaseerd op het voedingspatroon dat gebruikelijk is voor mensen in de landen rond de Middellandse Zee. De nadruk ligt op het eten van fruit, groente, volkorenproducten, peulvruchten, noten, zaden en olijfolie, en een gematigde consumptie van vis en zuivel, en een lage inname van vlees. Boter, geraffineerde granen en suikerrijke dranken worden vermeden.

Het Mediterrane voedingspatroon wordt beschouwd als een van de meest gezonde voedingspatronen ter wereld. Het is inmiddels duidelijk dat mensen die eten volgens het traditionele Mediterrane voedingspatroon een lager risico hebben op hart- en vaatziekten, beroerte en diabetes. Ook wordt het Mediterrane voedingspatroon in verband gebracht met tal van andere gezondheidsvoordelen, zoals een hogere levensverwachting, beter geheugen, verlaagd risico op borst- en darmkanker en een verbetering van insulinegevoeligheid.

Het Mediterrane voedingspatroon heeft grote overlap met de adviezen van het Voedingscentrum. Volkorenbrood past goed in het Mediterrane voedingspatroon.

• Vegetarisch of veganistisch voedingspatroon         

Een vegetarisch voedingspatroon bevat geen vlees of vis. En ook geen andere ingrediënten van een gedood dier, zoals gelatine in snoep of stremsel in kaas. Vegan – of eigenlijk veganistisch – gaat een stap verder. Dat betekent dat er geen producten van dierlijke oorsprong, zoals vlees, honing, eieren of melk, gebruikt worden in het voedingspatroon.

In een vegetarisch voedingspatroon past brood, op een paar soorten na. Saucijzenbroodjes kan je beter laten staan als je vegetarisch wil eten. En in hartige en zoete broodjes is bijvoorbeeld roomboter, kaas of ei verwerkt, wat niet past binnen een veganistisch voedingspatroon. “Gewoon” brood bevat in de meeste gevallen geen dierlijke producten. Het Voedingscentrum raadt zelfs aan om volkorenbrood te eten om voldoende ijzer, eiwit en jodium binnen te krijgen.

Lees meer:
Hoe vegan is brood?

• New Nordic voedingspatroon

Dit voedingspatroon is ontwikkeld als variant op het Mediterrane voedingspatroon. Traditionele, lokaal geteelde verse voedingsmiddelen die veel gegeten worden in Scandinavische landen staan hierbij centraal. Veelal plantaardig, zoals groenten en fruit, peulvruchten, noten, verse kruiden, aardappelen en volkorengraanproducten, is kenmerkend. Aangevuld met vis, schaal- en schelpdieren. En daarmee dus ook beter voor het milieu.

Lees meer:
Wijsheid uit het Noorden, artikel van Vlaams Instituut Gezond Leven